DOLAR 32,3690 0.15%
EURO 34,9789 -0.3%
ALTIN 2.323,990,21
BITCOIN 22725440.89293%
İstanbul
14°

AÇIK

SABAHA KALAN SÜRE

Hubble Uzay Teleskobu Samanyolunda İzole Kara Delik Kütlesini Keşfetti

Hubble Uzay Teleskobu Samanyolunda İzole Kara Delik Kütlesini Keşfetti

ABONE OL
Ağustos 18, 2022 15:25
Hubble Uzay Teleskobu Samanyolunda İzole Kara Delik Kütlesini Keşfetti
0

BEĞENDİM

ABONE OL
Kamera Sistemleri Fiyatları
Kamera Sistemleri Fiyatları

Hubble Uzay Teleskobu, mikro mercekleme (microlensing) olarak tanımlanan  bir fenomen sayesinde  bulunduğumuz galakside yer alan izole bir kara deliğin kütlesini belirledi.

NASA/ESA (AvrupaUzay Ajansı) tarafından verilen bilgiye göre Hubble Uzay Teleskobu ilk kez hayali nesnenin kesin kütle ölçümlerinin yapılabildi ve tek başına uzayda sürüklenen yalnız bir kara deliğin varlığını doğrudan kanıtlamış oldu.

Bugüne kadar kara delik ölçümleri 3 ayrı şekilde ve tahmine dayalı olarak yapılıyordu. Bu yöntemler şunlardı:

  • İstatistiksel yöntemler
  • İkili sitemler arasındaki etkileşimlerden elde edilen çıkarsamalar
  • Galaksilerin çekirdeği ile yapılan etkileşimler yolu ile elde edilen çıkarsama sonuçları.

Bu bilgilerden hareketle büyük kara deliğin yalnızca kendisine eşlik eden bir yıldızda olduğu düşünülüyordu. Fakat bu kez hakkında bilgi edinilen kara delik galaksimizin Carina – Sagittarius kolunda ve Dünya’dan 5000 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.

Bahse konu kara deliğin keşfi ile birlikte gökbilimciler en yakında bulunan izole kara deliğin 80ışık yılı kadar daha yakın olabileceğini de düşünüyor. (Bu uzaklıklardan bahsederken bir fikir vermesi bakımından Dünya’ya en yakın yıldız Proxima Centauri’nin ortalama 4.2 ışık yılı uzaklıkta olduğu bilgisini paylaşalım.)

Büyük yıldızlar kendi üzerlerine çöktüğünde, yıldız kara delikler meydana gelir. Böyle bir yıldız çöküşü süpernova ’ya neden olur. Kalan çekirdek ise daha sonra yerçekimi tarafından ezilerek bir kara delik haline getirilir. Bu tür yıldızların kendi kendine simetrik mükemmel bir patlama meydana getirmesi mümkün olmadığı için kara delikler kendilerini herhangi bir yöne doğru büyük hızlarda itebilecek bir itme kuvveti etkisi altında kalabilirler.

Teleskopların ışık yayma özellikleri olmadığı için bu tip kara delikleri tam olarak fotoğraflayamazlar.. Fakat uzayı çarpıttıkları için, tam olarak arkalarında sıralanan herhangi bir yıldız ışığını da saptırarak çarpıtır ve güçlendirirler. Yere dayalı olarak kullanılan teleskoplar  yıldızlararamızda geçen büyük cismin açıklayıcı bir işareti olabilecek bu tip bir parlaklık ararlar.

İşte buluşuma mikro mercekleme (microlensing) deniyor. Hubble bu oluşumların hepsini kendi gözlemleri ile takip ediyor.

Hubble uzay teleskobu bu tarzda ölçümleri yapabilmek için ihtiyaç duyulan kesinlik türüne sahip olduğu için kara deliğin tam mikro mercekleme ile ölçülebilmesi için kullanıldı. Çalışma sırasında yıldızın görüntüsü olması gereken konumdan yaklaşık 1 miliyay/sn kadar kaydırıldı. (Bu ölçü, Ay’ın yüzeyine uzanan yetişkin bir insanın yüksekliğini Dünya’dan ölçmek ile kozmik olarak eşdeğerdir.)

Bu arada değerlendirmeye alınan raporlar arasında bir tanesi kozmik nesnenin yıldız karadeliklerden biraz daha düşük bir kütle aralığına sahip olma olasılığını öne sürdü. Bu bilgiler ışığında görünmez cismin kütlesinin güneşin kütlesinin 1.6 ila 4.4 katı arasında olabileceğini tahmin edildi. Bu aralığın alt ucunda bir nötron yıldızı daha yüksek olan ucunda ise bir kara delik olacağı öne sürülüyor.

En az 10 karakter gerekli